»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»

Ignác Kúnos 

(1860-1945)

Türkolog, Yazar

»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»


Ignác Kúnos (22 Eylül 1860, Macaristan - 12 Ocak 1945, Budapeşte, Macaristan), Macar Bilimler Akademisi muhabir üyesi, Macar dilbilimci, Türkolog, halk bilimci idi. O dönemde Türk halk edebiyatının ve Türk diyalektolojisinin en tanınmış âlimlerinden biriydi.


Debrecen'deki Reform Koleji'ne gitti, ardından 1879-1882 yılları arasında Budapeşte Üniversitesi'nde dilbilim okudu. Macar Bilimler Akademisi ve Budapeşte Yahudi cemaatinin mali desteği ile İstanbul'da beş yılını Türk dili ve kültürü okuyarak geçirdi. 1890'da Budapeşte Üniversitesine Türk filolojisi profesörü olarak atandı. 1899-1919 yılları arasında Budapeşte'de yeni düzenlenen Doğu Ticaret Koleji'nin direktörlüğünü yaptı. 1919'dan 1922'ye kadar Budapeşte Ekonomi Üniversitesi'ne entegre Doğu Enstitüsünde aynı görevde bulundu ve ardından 1922'den üniversitede Türkçe dersleri verdi. 1925 ve 1926 yazında Türk hükümeti tarafından davet edilerek Ankara ve İstanbul Üniversitelerinde profesörlük yaptı, ayrıca 1925 yılında İstanbul Üniversitesi Halkbilimi Bölümü'nü kurdu. Budapeşte'nin Sovyet kuşatması sırasında öldü.


Kariyerinin başlangıcında, Macar dilinin yanı sıra Mordvinik dillerin diyalektoloji, fonolojik ve morfolojik konularına odaklandı. Ármin Vámbéry'nin öğrencisi olarak, ilgisi Türk dili ve filolojisine yönelikti. 1885'ten 1890'a kadar Konstantinopolis'te kaldığı süre boyunca Rumeli, Anadolu, Suriye, Filistin ve Mısır'a gitti. Gezisi sırasında Türk ve diğer yerel halkların Türk lehçelerinin, etnografyasının, halk şiirinin ve halk adetlerinin özelliklerini gözlemledi ve inceledi. En önemli değeri, Macarca ve diğer birçok Avrupa dilinde yayınlanan etkileyici miktarda halk hikayesi ve anekdot toplamış olmasıdır.


Bilimsel sonuçlarının kabulü olarak, Macar Bilimler Akademisi'nin muhabir üyeliğine seçildi, ancak aynı zamanda Uluslararası Orta ve Doğu Asya Araştırma Derneği'nin başkan yardımcısıydı.